Η Ιερά Μονή Πορετσού ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Ηλείας και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Βρίσκεται στο Νομό Αχαΐας κοντά στα όριά του με τον Νομό Ηλείας, πλησίον των χωριών Αγράμπελα (πρώην Πορετσό) και Πλατανίτσα (πρώην Γερμοτζάνι ή Ρεμουτζάνι) των Καλαβρύτων. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους Ερύμανθου σε υψόμετρο 794 μέτρων.
H Μονή τιμάται στις 15 Αυγούστου.
Σαφείς πληροφορίες για την ίδρυση της Μονής δεν υπάρχουν. Ο Μητροπολίτης Αντώνιος οριοθετεί την ίδρυση της τον 10ο αιώνα από τον όσιο Λουκά. Άλλοι πάλι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα από τον όσιο Μελέτιο.
Η παράδοση μας λέει ότι το Μοναστήρι αρχικά είχε κτισθεί σε άλλη θέση, στα όρια των Αγραμπέλων και Κρυόβρυσης, στη θέση Παναγιά. Σήμερα εκεί υπάρχει μικρό εκκλησάκι της Παναγίας. Μετά την καταστροφή της αρχικής Μονής από πυρκαγιά, αυτή ξανακτίστηκε στο σημείο που βρίσκεται τώρα.
Την σημερινή της μορφή η Μονή την απέκτησε μεταξύ των ετών 1608 – 1611 όταν ανακαινίστηκε “εκ βάθρων” με την συνδρομή του Βαλή της Τρίπολης και του άρχοντα Σπυλιώτη Κλωκόνη, σύμφωνα και με επιγραφή που υπάρχει στο καθολικό της το οποίο αγιογραφήθηκε την ίδια περίοδο από τους Ναυπλιώτες αδελφούς Μόσχου.
Τόσο η Μονή όσο και οι μοναχοί της διαδραμάτισαν σημαντικότατο ρόλο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της Επανάστασης. Σε αυτήν κατέφυγε το 1824 – 1825 ο Ασημάκης Φωτήλας όταν διατάχτηκε η σύλληψή του από τον Κωλλέτη. Επίσης σε ένα σπήλαιο κοντά στο μοναστήρι κρυβόταν για μεγάλο διάστημα και ο Ανδρέας Ζαΐμης μαζί με τον πατέρα του μέχρι να τους δοθεί αμνηστία από την κυβέρνηση Κουντουριώτη.
Σοβαρά προβλήματα αντιμετώπισε το μοναστήρι κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής. Το 1943 λεηλατήθηκε από τους Γερμανούς και τα περισσότερα κειμήλιά του κλάπηκαν. Από αυτά τα μόνα που σώθηκαν είναι ορισμένοι χειρόγραφοι κώδικες σε μεμβράνη, ο παλιότερος των οποίων είναι του 1698 καθώς και ένα χειρόγραφο τετραευάγγελο του 13ου ή 14ου αιώνα, τα όποια πλέον έχουν μεταφερθεί και φυλάσσονται.
Η Μονή απογραφόταν ως οικισμός του Πορετσού έως το 1961, όπου καταργήθηκε λόγω περιορισμού των μοναχών και επί σειρά ετών σε αυτό λειτουργούσε δημοτικό σχολείο.
Οι τελευταίοι μοναχοί αποχώρησαν το 1982 και έκτοτε οι κτιριακές υποδομές άρχισαν να καταρρέουν.
Το 2003 η Μονή εντάχθηκε σε πρόγραμμα Προσκυνηματικού τουρισμού του Υπουργείου Ανάπτυξης και αναστηλώθηκε με μελέτη και επίβλεψη της Τεχνικής Διεύθυνσης του ΕΟΤ. Ανακαινίστηκε πλήρως έως το 2013, αλλά παρόλα αυτά παρέμενε κλειστή μέχρι το 2023.
Δεν διαθέτει δική της Αδελφότητα.
Λήμμα βασισμένο στη Βικιπαιδεία – Creative Commons Attribution-ShareAlike License